کد مطلب:2002 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:14

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

در مورد وجود استثنائات در علم برايم توضيح دهيد.

اگر مراد از سؤال شما اين است كه خواندن چه علومي جايز نيست، بايد عرض كنيم علم به خودي خود مطلوب است.

دانستن بهتر از ندانستن است و دانا بهتر از نادان است. تمامي علوم همين حكم را درد، ولي بايد ديد علم در دست چه كسي قرار ميگيرد. ظرفيت آن شخص كه علم ميآموزد چه مقدار است آيا ميتواند از اين علم استفاده مطلوب بكند يا از آن در راههاي باطل استفاده ميكند.

مولوي ميگويد:(1)

بد گهر را علم و فن آموختن

دادن تيغي است دست راهزن

تيغ دادن به كف زنگي مست

به كه آيد علم ناكس را به دست

علم و مال و منصب و جان و قِران

فته آمد در كف بد گوهران

علم وسيلهاي است كه ميتوان از آن بهرههاي مفيد براي فرد و جامعه برد و ميتون از آن در راه افساد جامعه استفاده كرد و در تاريخ بشريت استفادههاي بسيار از علم شده است و ميتوان گفت از آن نيز بسيار سوء استفاده شده است.

داستان سامير كه با علم خود مردم را گمراه كرد و گوساله پرستي را به مردم القا كرد در قرآن آمده يا داستان بلعم باعورا يا استفاده مردم بابل از سحر و جادو براي جدا كردن بين زن و شوهرها اينها همه از مفاسدي است كه از علم شده است.

يا در زمان ما استفاده از علم فيزيك و شيمي در ساختن بمبهاي هستهاي و سلاحها كشتار جمعي و سلاحهاي شيميايي از اين قبيل است.

بنابر اين، علم في حد نفسه بد نيست و هيچ استثنايي ندارد.

اگر در روايات نسبت به برخي از علوم مذمت شده و از يادگيري آنها جلوگيري شده به جهت سوء استفادههاي غالبي يا اغلبي است كه دامن گير افراد و جامعه ميشده است. اگر انسانها ظرفيت وجودي خود را تكامل بخشند و به تعبير ديگر داراي تقواي لازم باشند هر علمي را بياموزد به جايي ضرر وارد نميكند.

پي نوشتها:

1 - مثنوي مولوي، دفتر چهارم، شماره 1435، به بعد.